Ano ang likas na yaman at ang mga anyo at uri nito?
LIKAS NA YAMAN – Ito ang mga bagay na mula sa kalikasan tulad ng lupa, kabundukan, kagubatan, karagatan, at marami pang iba.
Ang mga bagay na mula sa kalikasan na nagbibigay hanapbuhay, gamit, at pagkain sa tao ay tinatawag na likas na yaman. Ito ang mga lupa, kabundukan, kagubatan, karagatan,ilog, lawa, deposito ng mineral, at marami pang iba. Ang mga hanapbuhay na ibinibigay nito ay pagsasaka, pagmimina, pangingisda, paghahabi, pananahi, pagiging negosyante, pagiging karpintero, at marami pang iba.
Ang mga yamang ito ay nakakalikha rin ng iba pang mga produkto para mas mapaganda ang buhay ng mga tao. Dito nagmumula ang agrikultura kung saan ang agrikultura ay isang mahalagang aspeto sa industriyalisasyon.
Tatlong Anyo
- Yamang nauubos at di napapalitan – ito ang mga yamang hindi mapapalitan kahit kailan na kapag nagamit na ay hindi na ito maibabalik pa sa kanyang dating anyo.
- Ginto
- Bakal
- Pilak
- Tanso
- Yamang napapalitan – ito ang mga yamang maaring palitan kapag nauubos na.
- Halaman
- Isda
- Hayop
- Yamang Di-nauubos – tumutukoy sa mga yamang hindi mauubos kahit ulit-ulitin man na gamitin.
- tubig
- hangin
Apat Na Uri
- Yamang Lupa
- Puno
- Prutas
- Palay
- Bigas
- Mais
- Halamang Ugat
- Bulaklak
- Pulo
- Kapatagan
- Kabundukan
- Lambak
- Bundok
- Yamang Tubig
- Isda
- Starfish
- Perlas
- Corales
- Pating
- Lawa
- Dagat
- Karagatan
- Ilog
- Yamang Gubat
- Punongkahoy
- Agila
- Usa
- Insekto
- Tamaraw
- Yamang Mineral
- Tanso
- Ginto
- Pilak
- Diamante
Mayroon ding tinatawag na yamang tao. Sila ang mga nangangasiwa ng mga yamang-likas at nagpapalawak ng potensyal. Sila ang may kakayahang mapaunlad ang isang bansa.
Mga yamang-likas na makikita sa iba’t ibang lalawigan o bahagi ng Pilipinas:
YAMANG LUPA
| KOMUNIDAD/LUGAR | PRODUKTO |
| Gitnang Luzon | bigas, gulay at prutas |
| Baguio, Benguet | mga sariwang gulay at prutas broccoli, pipino, lettuce, carrots, sayote, patatas bell pepper, baguio beans, celery at kamatis, strawberries iba’t-ibang uri ng mga bulaklak |
| Ilocos | bigas, tabako, bawang |
| Antipolo | suman, mangga, kasuy |
| Pampanga | bigas, tubo, mais |
| Negros Occidental | saging, tubo, kahel |
| Tagaytay at Cavite | pinya, saging |
| Batangas | kape, niyog, palay, mais |
| Laguna | lanzones, rambutan |
| Guimaras | Mangga |
| N. Ecija | bigas, sibuyas |
| Bicol | abaka (ginagawang bag, pamaypay, tsinelas sombrero) sili pili nuts |
| Quezon | niyog (nagmumula ang buko juice, nata de coco) |
| Davao | mga prutas gaya ng suha, durian, marang mga bulaklak, orchids |
| Bukidnon at Cotabato | pinya *Dito matatagpuan ang malawak na taniman ng pinya na Dole Philippines at Del Monte PhilippinesPhilippine travel packages |
| CALABARZON (Calamba, Laguna, Batangas, Rizal, Quezon) | karneng baka |
| Gitnang Visayas | karneng baboy |
| Gitnang Luzon | karneng manok |
| Pateros | balut, penoy |
YAMANG GUBAT
| KOMUNIDAD/LUGAR | PRODUKTO |
| Basilan, Zamboanga del Sur, Cotabato, Agusan, Surigao, Bukidnon and Misamis Oriental | rubber tree o punong goma |
| Agusan | plywood, lawanit |
| Negros Occidental | kamagong |
| La Union, Pampanga, Capiz, Cebu, Bukidnon, Surigao del sur | kawayan |
| Samar, Palawan | bakawan |
| Bicol, Mindanao, Cagayan Valley | narra |
YAMANG MINERAL
| KOMUNIDAD/LUGAR | PRODUKTO |
| Surigao Del Norte, Davao, Palawan, Romblon at Samar | nickel |
| Ilocos norte, N. Ecija, Cam Norte, Cotabato | iron |
| Ilocos Norte, Zambales, Cebu, Batangas, Mindoro, Panay, Negros Occidental | tanso |
| Mt. Province, Cam Norte, Baguio, Masbate, Surigao, Bulacan | ginto |
| Zambales | chromite |
| Pangasinan, Tarlac, Masbate, Cam Sur | manganese |
| Cam Norte, Ifugao, Bataan,Cagayan | bakal |
| Romblon | marmol |
| Zambales, Palawan, Panay | guano |
| Negros Occidental,Cebu, Mt. Province, Zambales, at Mindanao. | pilak |
YAMANG TUBIG
| KOMUNIDAD/LUGAR | PRODUKTO |
| Navotas | seafoods |
| Pangasinan | bangus at seafoods, asin, bagoong |
| Pampanga | tilapia, hipon |
| Cavite | tahong, talaba |
| Pangasinan | asin, bagoong |
| Gen Santos | Tuna |
| Sorsogon | butanding |
| Palawan | perlas |
| Cebu | dried fish, danggit, pusit |
| Bataan | tinapa, tuyo, de latang isda |
| Roxas City, Capiz | seafood capital of the Philippines |